Bitkilerde Üreme ve Üreme Organları

Üremenin Amacı : Organizmanın kendisine benzeyen nesiller oluşturmasıdır. İlkel canlılarda basit üreme vardır. Eşeyli üremede erkek ve dişi vardır. Bunlardan gelen çekirdekler birleşir ve gamat olur. Örneğin polen ve yumurta hücresi gibi. Eşeysiz üreme ise klon halinde üremedir. Eşeyli üremede anne ve baba vardır. Çekirdek hücrelerine gamet denir. Gametlerde kromozom bulunur. Kromozomların yarısı anneden, yarısı babadan gelir. Gamet hücreleri soma hücrelerinin yarısı kadardır. Gamette erke ve dişiden gelen kromozomlar birleşir. Genler kromozomlar üzerinde bulunur. Genler dominant ve resesif olarak ikiye ayrılır. Dominant : Çekiniği örttüğü için ona ait karakterlerin ortaya çıkmasını önler.
Resesif : Çekinik genlere denir.

Bitkilerde Üreme Yolları: İkiye ayrılır.

1. Eşeysiz Üreme : Vücut (soma) hücrelerinde görülür. Mantarlarda görülen sporla üremedir. İlkel bitkilerde görülür. Kendi kendini çoğaltıp bölünerek olur. Kendine benzeyen bitkiler üretirler. Vejetatif ürerler, çelik metoduyla yapılabilir. (çelik, aşı, daldırma ile ana bitkiden yeni bitki meydana gelir)
2. Eşeyli Üreme : Eşeyli üremede ayrı cinsiyette iki birey yada iki gamet vardır. Gametler çiçek denen eşey organlarından oluşur. Bunların buluşup birleşmesiyle döllenmiş yumurta (zigot) meydana gelir daha sonra meyve ve tohum oluşur.

Yabancı Döllenme : Yabancı döllenme böceklerle olan döllenmedir (taşınma). Böcekler, arılar, kelebekler çiçeğe gelerek nektar balını emerek ziyaret ettikleri çiçeklerden vücutlarına aldıkları (yapışan) polenleri başka çiçeklere taşıması ile olur. Nedenleri :

1. Stigma kendi polen tozunu döllenme için kabul etmez.
2. Erkek organın polen tozlarıyla dişicik tepesine gelmesi ve olgunlaşması farklı zamanlardadır.
3. Bazı hallerde bitkinin çiçekleri tek eşeylidir. Döllenmek için başka bitkilerin polen tozuna ihtiyaç duyarlar.
4. Boyları farklıdır. Dişicik tepesi daha uzun erkek organ daha kısadır.

Eşeylilik Dağılışı : Erkek ve dişi organları hermofrodittir. Erkek ve dişi çiçekler aynı bitki üstünde farklı yerlerde bulunurlar. Bunlara tek evcikli bitkiler denir. Elma tek evciklidir. Bazı bitkilerde (ceviz) erkek ve dişi elementler aynı ağacın farklı yerlerinde ayrı ayrı yer alır. Bunlarda tek evciklidir. Bazı bitkilerin dişi çiçeklerinin bir ağaçta olmasına karşılık erkek çiçeklerin başka ağaçtadır. Bunlara iki evcikli bitkiler denir. (İncir, Antep fıstığı)

Meyve Nedir?

Çiçekli bitkiler döllenme sonucu meyve oluştururlar. Bunların içinde de tohum meydana gelir. Bu gelişmede karpel teşkil eder. Karpelin gelişmesi ile oluşan meyveye gerçek meyve, çiçek ekseni ve periant gibi kısımlarının birlikte gelişmesiyle oluşan meyveye yalancı meyve denir.
İçinde çekirdek olmayan bitkiler vardır. Döllenme olmaksızın oluşan çekirdeksiz meyveler partonekarpiktir. Meyve karpelle gelişirse basit, gelişmezse yalancı meyvedir.

Tohum Nedir?

Besin tohumuna endosperm denir. Tohumun canlılığını oluşturan kısmına embriyo denir. Bir tohum, tohum (testa) kabuğu, Endosperm (besi dokusu) ve embriyo'dan oluşur.