- Seranın Yönü : Seranın yönü doğu-batı yönünde olmalıdır. Doğu-batı yönlerinde daha fazla ışık olmaktadır. Daha fazla ışıklanma aynı zamanda daha fazla doğal ısınma demektir. Kuzey 51° derece enleminde yapılan çalışma da, doğu-batı yönlerinin kışın ışıklanmasının kuzey-güney yönlerinden %48 daha fazla olduğu anlaşılmıştır.
- Seranın Boyutları : Tek cam seralarda genişliğin genelde 6-12 m. arasında, bölme siz cam blok seralarda ise, çatı sayısı ne olursa olsun 20-25 metreye kadar yapılması önerilir. Genişliği bitki sıra aralarının katları şeklinde ayarlanmasına da büyük özen gösterilir. Sera boyları 50 m. en fazla 100 m. kadar olmalıdır. 100 metreden daha uzun seralarda eğer sera merkezi sistemle ısıtılıyorsa, sıcak suyun dolanımı sırasında giderek sıcaklığını kaybetmesinden dolayı tek düze bir ısıtma gerçekleştirilemez. Sebze seralarında yan yükseklikler sebze türlerine bağlı olarak 1,75-3.00 m. arasında değişir. Genişlik ve uzunlukta plastik seralarda oldukça serbest hareket edildiği gözlenmekte ise de genelde 6-9 m. genişlik, 30-60 m. uzunluklar kullanılır.
- Seranın Temel Duvarları : Temel duvarlarının sera içine gölge yapmaması için toprak üzerine taşmayacak şekilde yapılmaları gereklidir. Temel duvar derinlikleri 40-50 cm. civarındadır. Son yıllarda temel duvarları yerine dikmelerin pabuçlara oturtulması daha yaygınlaşmış durumdadır.
- Seranın İskeleti : *İskeletli seralarda iskelet ağaç, demir, galvanizli demir, galvanizli sac, alüminyum, beton veya sert plastikten olabileceği gibi bunların bir kaçının bir araya getirilmesinden de oluşturulabilmektedir. *Ağaç iskelet kurma kolaylığı ve ucuzluğu ile plastik örtüye uyumu nedeni ile özellikle plastik sera yapımında yaygın bir şekilde kullanılır. En çok kullanılan ağaçlar; çam, kavak, andız ve köknardır. Gürgen, meşe, karaağaç sert keresteli ağaçlardır. Ağaç iskeletinin tek sakıncası ömrünün kısalığıdır. Bundan dolayı ağaç iskeleti kullanmadan önce ilaçlı sulara veya katrana batırılarak zararlılardan (ağaç) korunmaları ve kurulduktan sonra macunlanıp boyanmaları gerekmektedir. *Demir iskeletin boyansa da pas yaptığından kullanımı güçtür. O nedenle paslanma yapmayan, boya istemeyen galvanizli iskeletler çok kullanışlıdır. *Alüminyum iskelet ise hafifliği ve boya istemediği gibi olumlu özelliklerine karşın fiyatı yüksek olduğundan pek kullanılmaz. *Sert plastik iskelet kullanımı dış ülkelerde son yıllarda başlamıştır. Özellikle ışık geçirgen sert plastiklerle çalışmak iskeletin seraya giren ışığın %15-20'sini absorbe etmesi gibi bir sakıncayı da ortadan kaldırdığı için yararlıdır. *İskeletin bir parçası olan dikmelerin aralıkları örtünün cinsine, kiriş ve çevrelerinin ağırlıklarına ve iklim etmenine göre değişmekle birlikte genelde cam seralarda 3 metrede, plastik seralarda 7 metrede bir konur. Sera iskeleti demir ve ağaçtan olduğunda mutlaka boyanır. Kullanılacak boya açık renkli olmalıdır. Genellikle metal iskelette kırmızı kurşun, ağaç iskelette beyaz kurşun boyalar kullanılır. Genellikle 1 lt. boya ile ilk boyamada 5-7 m², ikinci boyamada 8-10 m² lik bir alan boyanabilir. Boyamanın her 2-3 yılda bir yenilenmesi gerekir.
- Sera Çatı Eğim Açısı : Sera ister tek ister iki çatılı bir başka deyişle ister basit ister beşik çatılı olsun sera çatı eğim açısı istenilen değerde değilse güneşten yararlanma da istenilen düzeyde olmayacaktır. Cam ve plastik yüzeyler üzerlerine düşen güneş ışınlarını bir ayna gibi yansıtarak geri göndereceklerdir. O nedenle çatılara eğim ve çatı yüzeylerinin güneşi en az yansıtacağı şekilde verilir. Çatı eğim açısının belirlenmesinde o yerin en düşük güneş eğim açısı göz önüne alınır. Örneğin bir bölgede güneş ışığının yıl içinde yatayla yaptığı en düşük açı 26° 30 ise ideal sera çatı eğim açısının güneş ışınlarının dik bir açıyla çatıya düşerek en az kayıpla seraya girebilmeleri için 63°70 olması gerekir. Ancak böyle bir çatı çok dik bir çatı olacağı için bir çok sorunu da beraberinde getirir. (kuruluş harcamalarının yükselmesi, sera iç hacminin büyümesi gibi)
- Sera Çatısı : Genelde güneye bakan basit çatılı seraların daha fazla ışık aldığı bilindiği için güneşe dönük seralarda çatı bu şekilde yapılır. Yay şeklinde çatıya sahip seralarda da ışıklanmanın diğerlerinden daha iyi olduğu bilinir ancak bu tip seralarda domates ve hıyar gibi çok boylanan sebzeler yetiştirilmesi uygun değildir ve çatıya havalandırma düzeni yerleştirilmediği için pek kullanılmaz. Genelde marul ve çilek gibi soğuk sera bitkileri için uygundur.
- Sera Örtüsü : Seralarda örtü materyali olarak cam ile yumuşak plastik ve sert plastik örtüler kullanılmaktadır. Bu örtülerin şu özellikleri taşıması gerekir.
- Örtüler dalga boyları 280-3000 nm arasında değişen global güneş ışınlarını iyi geçirmelidirler.
- Sıcaklık ışınlaması geçirgenlikleri düşük olmalıdır.
- Zamana bağlı olarak ışık geçirgenlikleri çabuk bozulmamalıdır.
- Rüzgar, dolu ve kara karşı dayanıklı olmalıdır.
- Dış koşullardan etkilenerek şekil değiştirmemelidir.
- İç yüzeylerinde düşen su damlaları oluşturmamalıdır.
- Kolay temizlenebilmelidirler.
- Isı iletişim katsayıları düşük olmalıdır.
- Fazla ağır olmamalı, pahalı konstrüktif elemanları gerekli kılmamalıdır.
- Montajı kolay ve pratik olmalı, kaplandığında konstrüktüf materyalle aralarında boşluk oluşturmamalıdır.
- Kolay taşınabilmeli, taşıma sırasında bozulup kırılmaları söz konusu olmamalıdır.
- Uzun ömürlü düşük fiyatlı olmalıdırlar.
- Üretimi bol gereksinimi karşılayacak boyutlarda olmalıdır. Ayrıca sera örtüsü olarak kullanılan camların seracılık ta kullanılan üç ayrı tipi vardır.
- Hortiplus, agriplus gibi ticari isimlerle anılan özel sera camları,
- Düz pencere camları,
- Mat cam veya emprime camlardır. Sera camlarının kaplanmasında ise iki yol izlenir.
- Kiremit vari camlama,
- Bitişik camlama dır. Camda güçlükle görülen kirlerin ışığn %10' unu, az görülen kirlerin ışığın %20'sini, rahatlıkla görülen kirlerin ise ışığın %30-40'ının seraya girmesinin engellediği saptanmıştır. Işıkta %1'lik azalma verimde%0,6-1,2 arasında düşmelere neden olabilmektedir. Yumuşak plastik örtülerde m²ye düşen yük camdan azdır. Cam seralarda m²ye düşen yük 6,8-8,5 kg. arasında değişirken yumuşak plastiklerde sadece 1,2 kg. civarındadır.
- Yumuşak Plastik Örtülerin Sakıncaları :
- Bu örtüler elektrostatik yapıya sahip olduklarından çevredeki kir, toz ve su damlalarını üzerlerine çekerler. Bu nedenle bir süre sonra fungusların hücumuna uğrar ve donuklaşırlar. Işık geçirgenlikleri azalır.
- Ömürleri çok kısadır.
- PE ve PVC örtüler damlama yaparlar.
- İyi birer ısı izolantı değildirler.
- UV geçirgenlikleri yüksektir.
- Plastik seracılığı yaygınlaştırmak için şu soruların çözülmesi gerekir.
- Plastik seralar için hafif, ucuz, korozyona ve rüzgara dayanıklı konsrüktüf elemanlar geliştirilmeli,
- Plastik örtüleri örtme işlemi sırasındaki gerekli işçilik geliştirilecek yöntemlerle en aza indirgenmeli yada kolaylaştırılmalı,
- Plastik örtünün güneşten ısınan konstrüktif materyale değmesini engelleyen düzenler geliştirilmelidir.
Seranın Kuruluşu Sırasında Özen Gösterilmesi Gerekli Noktalar Nelerdir?
Seranın kuruluşu sırasında özen gösterilmesi gereken noktalar; seranın yönü, boyutları, temel duvarları, iskeleti, çatı eğim açısı, çatısı, ve örtüsüdür.