Beyaz Çürüklük (Sap Çürüklüğü)

Beyaz Çürüklük (Sap Çürüklüğü) Hastalığı

Beyaz Çürüklüğün Etmeni : Sclerotina Sclerotiorum
Beyaz Çürüklüğün Konukçuları: Hıyar, marul, havuç, fasulye, bakla, lahana, domates, biber, patlıcan
Belirtileri : Hastalık bitkilerin özellikle kök, kök boğazı ve daha yukarı kasımlarında yumuşamaya ve çürümeye neden olur. Çürüyen kısmın üzeri beyaz pamuğa benzer bir küf tabakası ile kaplanır. Bitki solar ve ölür. Hastalıklı bu yerlerde (gövde) hastalık etmeninin siyah renkli küçük düzensiz şekilde oldukça sert ve dayanıklı skloret adı verilen üreme organları meydana gelir. Bu organlarla canlı veya ölü dokularda (yada toprakta) yıldan yıla taşınır.
Gelişmesi için bitki üzerinde ve kök boğazında yüksek nem olması gerekir. Sıcaklık ise minimum 5°C, optimum 15-18 °C, maksimum 30°C' dir.
CO2' ye karşı duyarlıdır. Hafif ve humusça zengin topraklarda iyi gelişir. Kabakgillerde hastalık gövde yarası veya meyve çürüklüğü olarak adlandırılır.
Kısaca : Beyaz yoğun fungal örtü üzerinde düğme şeklinde siyah sert yapılı skloretler bulunur. Gelişmiş bitkide koltuk alma ile birlikte yara yerlerinden rahat girerler. Marulda fide döneminde, hıyarda çiçek döneminde çok görülür.
Bulaşma: Skloretlerden gelişen miselyumlarla toprakta olur. Bitkinin kök boğazı ve yeşil aksamından gelişerek ortaya çıkar.

Skloretlerin Bir sonraki Yıl Konukçu Bulup Çimlenmesi:
             İlkbahar                                               Çevreye Yayılır
Skloret      →      Apetesyum → Askosporlar             →             Konukçu üzerinde çimlenir.
            Çimlenir

Miselyum → Doğrudan doğruya kütikulayı delerek dokuya penetre eder (girer).

Skloret : Miselin olumsuz çevre koşullarına karşı denlenme halidir.

Yayılma : Toprak, tohum ve kalıntılarla yayılır. Su, rüzgar, nemli koşullar, nispeten düşük sıcaklık yayılmasında etkilidir.

Kışlama : Kalıntılarda, toprakta skloret oluşturmaksızın miselyum halinde yıldan yıla geçer soğuk gecelerde ise skloret oluştururlar. Skloretler uygun koşullarda toprakta 10 yıla kadar kalabilir.

Beyaz Çürüklük (sap çürüklüğü) Hastalığı ile Mücadele Yöntemleri :

Kültürel Önlemler :
  1. Hastalığın kontrolü ilaçlamadan ziyade kültürel önlemlere olmalıdır.
  2. Üretimin sona ermesinden sonra sera toprağında dezenfeksiyon veya solarizasyon yapılmalıdır.
  3. Kanal, ark, ırmak suyu kullanılmamalıdır.
  4. Sık dikimden kaçınılmalıdır.
  5. İyi bir havalandırma yapılmalıdır.
  6. Üretim sonrası bitki atıkları toplanarak üreme organlarının toprağa düşmesi engellenmelidir.
  7. Nemin fazla olduğu sabah saatlerinde toz fungusitler kullanılarak yayılma önlenmelidir.
  8. Sistemik fungusitler kullanıldığında meyvede oluşacak çürüklük önlenir.
  9. Üretim sonunda toprak bel ile alt üst edilerek toprak üzerine düşen üreme organları toprak altına gömülmüş olur.
  10. Skloretli ölü bitkiler imha edilir.
  11. Yağmurlama sulamadan kaçınılmalıdır.
  12. Gövde üzerindeki yaralara ilaç sürülür.
  13. Konukçu olmayan bitkilerle ekim nöbeti uygulanmalıdır.
  14. Toprak 25-45 gün ıslak tutulursa skloretler çürüyerek ölürler.
  15. Sağlıklı bitki ile çalışmak ve hastalıksız fide kullanmak
Kimyasal Önlemler : Yayıcı yapıştırıcı kullanılır (iprodine). Benomyl, İprodine Quintozone, Procymidone, Vinclozine.

WP : Islanabilir toz gr/lt
EC : Sıvı ilaçlar cc/lt