Gövde Çürüklüğü Hastalığının Konukçusu : Domates, biber, patlıcan
Gövde Çürüklüğü Hastalığının Belirtileri : Hastalık aşağıdan yukarıya doğru kahverengi bir şekilde sınırları belirgin iç kısmı daha açık bir çürüklük, lekeler üzerinde siyah çürük noktacıklar en önemli belirtisidir. Kökte tahribat yapabilir ve çürümelere yol açar. Sadece kök boğazı ve gövdede meydana gelmez. Toprak üstü aksamlarında da hastalık belirtisi görülebilir. Hastalık bütün gövdeyi sarabilir. Bulaşma kökten başlarsa gözle fark edilen bir belirti olmaz. Fakat sonunda bitkiyi öldürür. Hastalık alt yaprakların sararması ile yada gövdede başladıktan sonra üste doğru yayılır.
Botrytis Çürüklüğü ile Gövde Çürüklüğü Arasındaki En Önemli Fark :
Botrytis te lekeler üzerinde gri (kurşuni) küf tabakası vardır. Beyaz çürüklükte beyaz pamuksu fungal örtü üzerinde dağılmış siyah noktacıklar vardır.
Gövde çürüklüğünde sınırları belirgin lekeler üzerinde siyah lekeler vardır. Gövde çürüklüğü çok nadir durumlarda meyve ve yaprakta görülür.
İlk Bulaşma : Tohum, toprak ve bitki kalıntıları üzerinde kalan sporlar uygun ortam bulunca çimlenir ve hastalığı bulaştırırlar.
İkincil Bulaşma : Bitkiyi askıya aldığımız iplerde veya konstrüksiyon malzemesinde bulunan sporlarda veya vektörler aracılığıyla bulaşır.
Gelişme : Mantarların gelişmesi için optimum sıcaklık 15-28°C arasındadır. Kök ve gövdede toprakta meydana gelen sporlar bitkinin tüm dal, yaprak ve meyvesine bulaşır. Sonra da etrafa yayarak deriyi buruştururlar. Gövde de ve meyvedeki sporların etrafa yayılması ile hastalık gelişir.
Yayılma : Toprak üzerindeki hastalık sulama sırasında sıçrayarak etrafa yayılır. Su, rüzgar, insan vs. vektörlerle yayılır. Gövde üzerindeki sporlarla yayılır.
Yayılmanın İlk Alt Yapraklarda Başlamasının Nedeni Nedir?
- Alt yapraklar daha yaşlı olduğundan,
- İlaçlama sırasında alt yaprakların çok ilaçlanmamasından,
- Alt yapraklar toprağa daha yakın olduğu için hastalığın sıçrayarak alt yaprağa bulaşması daha kolay olduğundan
Kışlama : Toprakta ve çürümüş organik madde üzerinde uzun süre yaşayarak yıldan yıla geçebilirler.
Gövde Çürüklüğü ile Mücadele Yöntemleri :
Kültürel Yöntemler :
- Yağmurlama sulama hortum veya salma sulama yapılmamalıdır.
- Hastalıklı bitkilerin bakımı sona bırakılmalıdır. (Kullanılan materyallere bulaşacağından)
- Fide yetiştirmede kullanılan harç, tohum kasaları ve kullanılan tüm aletler mevsim başında ve gerektiğinde dezenfekte edilmelidir.
- Bir sonraki ekimde temiz fide ve agregat kullanılmalıdır.
- Hastalıklı bitkiler sökülüp yakılmalıdır.
- Tohumlar hastalıklı olabileceğinden dezenfekte edilmelidir.
- Solgunluk çok şiddetli ise kök boğazına Benomyl ve Carban Dazine verilir. Gövde üzerine Zinebli ilaçlarla yapılmış macun sürülür.
- Yara yüzeylerine İprodine, Vinclozine macun yapılarak sürülür.
- Maneb, Mancozeb gibi ilaçlar suyla karıştırılarak ilaçlama yapılmalıdır.
- Sera toprağı buhar ve kimyasal maddelerle dezenfekte edilmeli hasat sonrası solarizasyon uygulanmalıdır.
Etmeni : Didymella Bryoiea
Konukçusu : Kabakgillerdir. (Kavun, karpuz, hıyar vs)
Gövdede Zamklı Yaralar-Meyvede Siyah Çürüklerin Belirtileri : Gövdede zamklı yaralar, meyvede siyah çürüklükler, yapraklarda kurumalar ve kuruyan yerlerde delinmeler, yaprak kenarında sarı halkalar ve etrafında kurumalar, yaprakta içe doğru buruşmalar şeklinde kendini belli eder. Meyvenin uç kısmında görülür. Bu hastalık Botrytis' e çok benzer fakat (Botrytisten farkı) Botrytiste meyve ucu grimsi bir küf tabakasıyla kaplı Didymella da ise meyve ucu sarı renklidir. Gövde de siyah noktacıklar görülür, kök bölgesinde bu noktacıklar daha yaygındır. Yukarı çıktıkça azalır. Siyah renkteki zamk bu noktacıklarla karıştırılmamalıdır. Ayrıca Botrytis le de karıştırılmamalıdır. Çünkü Botrytis te noktalar gr küf tabakası üzerinde görülür. Çekirdekte siyah çürümeler olur.