Takım : Coleoptera
Familyası : Bruchidae
Tür : Acanthoscelides Obtectus (Fasulye Tohum Böceği)
Fasulye Tohum Böceğinin Tanınması:
Boyu 3-3,5 mm, kahverengi renkte üzerinde yanlamasına beyaz lekeler vardır. Bacaklarda dişli çıkıntılar vardır. Kahverengi gövdenin birleştiği kısım ön kısımda daralır. Vücudun alt tarafı kırmızımsı sarıdır. Yumurtalar uzun ve oval olup bir ucu sivri diğer ucu yuvarlaktır. İlk bırakıldığında parlak beyaz olup sonradan donuklaşarak süz beyaza döner. Yumurta açılmaya yakın yuvarlak ucun olduğu yerde başı belirginleşir. Larvalar yumurtadan yeni çıktığında silindirik bir yapı gösterir. Vücut önden arkaya doğru incelir. Dane içindeki larvalar ise yay şeklini alırlar. Bu durumları ile birinci larva döneminden oldukça farklılık gösterir. Pupaları açık kahverengi 3-4,5 mm boyundadır.
Fasulye Tohum Böceğinin Biyolojisi ve Zararları
Fasulye tohum böceği kışı ambardaki ürün ya da doğadaki saklı yerlerde ergin dönemde geçirirler. Mayısın ilk haftasından sonra tarlalarda görülmeye başlarlar. Temmuzun ilk yarısından itibaren de tarlalarda kurumaya başlayan kapsüllere dişiler yiyerek açtıkları bir delikten veya kapsül üzerindeki çatlaklardan ovipositorlerini sokarak yumurta bırakırlar. Yumurtaları k tek veya 4-20'lik gruplar halinde bırakırlar. Bir dişi 41-108 yumurta bırakır.
Yumurtadan çıkan larva dane içerisine girer ve danenin iç kısmını yiyerek beslenir. Bu sırada çıkardığı pisliğini de dane içinde açmış olduğu galeride bırakır. Olgun larvalar danenin kabuğuna yakın bir odacık içinde pupa olurlar. Pupa süresi 9-12 gün sürer. Daha sonra erginler fasulye kabuğundan bir kapakçık açarak dışarıya çıkarlar. Yılda ortalama 5 döl verir. Bunlarda 1-2' si tarlada geri kalanı ambarda meydana gelir. Tarlada bulaşma oranı %74' e kadar çıkabilir. Hasadı gecikmiş fasulyelerde zarar daha fazladır. Zarar gören danelerin besin değeri düştüğü gibi çimlenme gücünün kaybolması nedeniyle tohumluk değeri azalır.
Fasulye Tohum Böceğinin Mücadelesi:
Kültürel Önlemler: Tarla hasattan sonra sürülmeli ve bitki atıkları toprak içine gömülmelidir. İyi bir yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır. Hastalıklı bitkiler sökülüp imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele:
- Ambar İlaçlaması: Tarladan gelen ürün ambara yerleştirildikten sonra ürün içindeki zararlıyı yok etmek için fumigasyon (gaz halinde ilaç) yapılmalıdır.
- Tarla İlaçlaması: Bitkinin alt kapsülleri ölüm dönemine girdiğinde ruhsatlı ilaçlardan biri ile ilaçlanmalıdır. 10-14 gün arayla tekrarlanmalıdır.